KÜRTLER, ALEVİLER VE MÜLTECİLERE YÖNELİK IRKÇI SALDIRILARA İLİŞKİN 1 OCAK 2024-31 MART 2024 TARİHLERİ BASIN TARAMASI RAPORU
Sosyo-Politik Saha Araştırmaları Merkezi olarak ilkini Haziran-Ağustos 2021 döneminden başlatıp 3 aylık periyotlarla yayınladığımız “Kürtler, Aleviler Ve Mültecilere Yönelik Irkçı Saldırılara İlişkin Basın Taraması”nın 1 Ocak-31 Mart 2024 dönemini kapsayan 3 aylık periyotta gerçekleştirilen basın taramasında toplamda en az 32 ırkçı/ötekileştirici/yok sayan haber basına yansımıştır.
Uzun zamandır Türkiye’de iktidar ve muhalefetin söylemleriyle ve bu dolayımda gelişen toplumsal reflekslerle; ötekileştirme, kutuplaştırma, yok sayma, kendinden görmeme gibi kavramlarla tanımlanan; kişilerin etnik, bölgesel ve inançsal farkları nedeniyle belirtilen davranış biçimlerine maruz bırakıldıklarını gösteren çok sayıda haberle karşılaşıyoruz.
2024 yılının ilk 3 ayı içerisinde, özellikle yerel seçim sürecinin de başlamasıyla, başta Kürtler ve Mültecilere yönelik olmak üzere bir dizi ırkçı/ötekileştirici/yok sayan haber basına yansımıştır. Seçim kampanyası döneminde Kürtlerin siyasal tercihlerine yönelik yer yer doğrudan fiziksel şiddete/saldırıya varan, hak arama taleplerinin devlet/hükümet nezdinde terörize edilip kitlesel hedef göstermeye dönüşen süreçler ne yazık ki kanıksanmış bir hal almaya başlamıştır. Bununla birlikte Meclis kürsüsünden tutun da basın yayın organlarına kadar Kürtçe kullanımı fiiliyat da yasaklanmaya/engellenmeye çalışılmıştır.
Fiili bir müdahale ya da belirli bir hedef olarak karşımıza çıkmasa da seçim kampanyaları sürecinde birçok siyasi parti adayının “vaatleri” arasında mültecilere yönelik ırkçı/ötekileştirici söylemler seçim kampanyalarının vazgeçilmezleri olarak karşımıza çıkmaktadır. Bununla birlikte özellikle Mart ayı içerisinde Karabük’te okuyan çoğunluğu Afrika kökenli öğrencilere yönelik sosyal medya üzerinden ırkçı/ötekileştirici söylemlerle hedef göstermeye çalışan çok fazla paylaşımın olduğu bilinmektedir. Bunların doğrudan hedef gözetilerek yapılmamış olması ve herhangi bir eyleme dönüşmemiş olması basında tekil haber olarak yer almamasına yol açmışsa da böylesi reflekslerin ilerleyen süreçlerde çok ciddi saldırılar yaratabileceği kaygı uyandırıcıdır.
Gerçekleşen 3 aylık taramaya göre Kürt kimliğine ve diline yönelik bahsedilen Saiklerle basında en az 25 saldırı/yok sayma haberi yer almıştır. (Tablo-1)
Taramalarda, Kürt kimliğine yönelik ırkçı/ötekileştirici/yok sayma eylemlerinin daha çok Kürtçe ve politik tercihler üzerinden geliştiği görülmüştür.
Devamla, aynı dönem içerisinde Mültecilere yönelik bahsedilen Saiklerle basında en az 4 saldırı/yok sayma haberi yer almıştır. (Tablo-2)
Yine aynı dönem içerisinde Alevilere yönelik bahsedilen Saiklerle basında en az 3 saldırı/yok sayma haberi yer almıştır. (Tablo-3)