DOĞU VE GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİNDE
YAŞ VE EVLİLİK VERİLERİ İLE
ERKEN VE ÇOCUK YAŞTA EVLENDİRMELERE DAİR ÇALIŞMA
AMAÇ VE YÖNTEM
Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da küçük ve çocuk yaşta evliliklerin kentler bazlı durumunu incelemek üzere gerçekleşen çalışmamızda Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) 2015-2018 tarihleri arasındaki verileri esas alınmıştır. Özellikle kadınların çocuk yaşta yaşadıkları evliliklerin oranlarını merak eden ve 20 Bölge kentini inceleyen çalışmamızın verilerine göre;
İlk defa evlenen yaş grupları içinde ağırlıklı olarak 20-24 yaş grubundaki kadın evlilikleri ilk sırayı alırken; Ağrı, Kars ve Muş’ta ilk sırayı 16-19 yaş grubu almıştır. Bu durumun tek istisnası olarak Dersim’de (Tunceli) ilk defa evlilik yaşında ilk sırayı 25-29 yaş grubu oluşturmaktadır.
Ayrıntılarına aşağıdaki tablolarda erişeceğiniz çalışmamıza göre; 2015-2018 yılları arasında 16-19 yaş grubunda ilk defa evlenen kadınların toplam evlilik içerisindeki payının en yüksek olduğu illerin sayı ve oranları şöyledir; Ağrı’da toplam evliliklerin %44,95’i (8029 kadın), Kars’ta toplam evliliklerin %38,75’i (2828 kadın), Muş’ta toplam evliliklerin %40,73’ü (5302 kadın) 16-19 yaş grubu tarafından gerçekleştirilmiştir.
Bununla birlikte 16-19 yaş kadın grubu evliliklerinin ikinci sırada yer aldığı kentler de de oranlar oldukça yüksek görülmektedir. Bu kentler ve oranlara bakacak olursak;
Bitlis’teki toplam evliliklerin %36,09’u (3758 kadın), Van’daki toplam evliliklerin %35,3’ü (12537 kadın), Gaziantep’teki toplam evliliklerin %34,58’i (19074 kadın), Ardahan’daki toplam evliliklerin %34,53’ü (798 kadın), Siirt’teki toplam evliliklerin %33,93’ü (3108 kadın), Iğdır’daki toplam evliliklerin %33,85’i (1885 kadın), Şanlıurfa’daki toplam evliliklerin %31,29’u (19330 kadın) Mardin’deki toplam evliliklerin %28,02’si (6691 kadın) Şırnak’taki toplam evliliklerin %27,66’sı (3648 kadın), Diyarbakır’daki toplam evliliklerin %25,25’i (12694 kadın) tüm yaş grupları içerisinde en yüksek ikinci sıralamayla 16-19 yaş grubu tarafından gerçekleştirilmiştir.
Ayrıca yasal olarak reşit sayılmayan 16-17 yaş grubunun gerçekleştirdiği evliliklerin 16-19 yaş grubu ve kentlerdeki genel evlilikler içindeki oranları da dikkate değerdir. Ayrıntısına EK- I bölümünde yer verilen tabloda da görüleceği üzere Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre 2015-2018 yılları arasında 16-17 yaş grubundaki kız çocuklarının toplam evlilik içerisindeki oranlarının en yüksek olduğu ilk 3 il sırasıyla şunlardır; Ağrı %15,96 (2851 kız çocuğu), Muş %15,23 (1983 kız çocuğu) ve Kars %13,72 (1001 kız çocuğu).
Aynı zamanda 16-17 yaş grubundaki kız çocuklarının, 16-19 yaş grubundaki evlilik oranlarının en yüksek olduğu üç il sırasıyla %37,4 oranla Muş, %35,71 oranla Gaziantep, %35,51 oranla Ağrı illeridir.
Ülkemizde ve söz konusu kentlerde kayda geçmemiş çok sayıda çocuk yaşta evliliklerin yaşandığı bilinse dahi yukarıdaki resmi rakamlar durumun vahametini gözler önüne sermektedir.
Çocuk yaşta ve erken evlilik ile eğitim durumu ilişkisine bakıldığında Türkiye geneli verilerini paylaşan Türkiye İstatistik Kurumuna göre 16-19 yaş grubunda olup da ilk defa evlenen kadınların eğitim durumları da dikkate değerdir. Türkiye geneli TÜİK 2015-2017 yılları arasındaki verilere göre; ilk sırayı İlköğretim mezunu 135667 kadın almaktadır. İkinci sırayı ise 51161 kadın ile Lise ve Dengi Meslek Okul mezunu kadınlar almaktadır. Bu yaş grubunda olup da evlenen kadınların Yüksek öğretim mezunu olanlarının sayısı 716’dır. 16-19 yaş grubu içinde olup da evlene diğer kadınların eğitim durumu ve sayısı ise sırayla şöyledir:Okuma yazma bilen fakat bir okul bitirmeyen kadınların toplam sayısı 40792; Ortaokul veya dengi meslek ortaokul mezunu kadınların toplam sayısı 36822; İlkokul mezunu olan kadınların toplam sayısı 25674; Eğitim durumu bilinmeyen kadınların toplam sayısı 2579; Okuma yazma bilmeyen kadınların toplam sayısı 1926.
RAPORUN TÜMÜNÜ GÖRÜNTÜLEMEK İÇİN TIKLAYINIZ